Dzień dobry moi mili! Dziś w menu dziesięć pryncypiów, czytaj zasad w treningu koni, zgrabnie sformułowanych przez najmądrzejsze głowy końskiego świata nauki. Przed Państwem „ISES 10 training principles” [1].  Zapewne zdarzyło mi się wspomnieć Wam o najwspanialszej ekipie końskich naukowców, którzy połączyli się kilkanaście lat temu pod szyldem „International Society for Equitation Science”, hm? ISES to grupa zrzeszająca profesorów, doktorów, etologów, fizjologów, anatomów, neurobiologów, zoologów, weterynarzy, behawiorystów, trenerów-praktyków z całego świata, którym na serduszku leży dobrostan koni. Cóż wydumali mądrego? Krótko, zwięźle i na temat – przedstawili dziesięć zasad, które powinny być brane pod uwagę nie tylko podczas wielkiego treningu, ale zwłaszcza zwyczajnego, codziennego bycia z naszymi kopytnymi. Do tego…

Trudno dziś szukać bardziej gorącego tematu. Czy wiecie już wszystko o nowym koronawirusie SARS-CoV-2 i chorobie COVID-19? Czy konie mogą zachorować albo rozprzestrzeniać wirusa? Czy istnieje koronawirus koni? Co robić w tym trudnym czasie? Jak możecie się domyślić kocham publikacje naukowe, jestem trochę skrzywiona, cóż zrobić, taka soczysta metaanaliza to miód na me serduszko, ale przy ówczesnej koronnej dynamice jeszcze nie ma co marzyć o klasie zaleceń I oraz poziomie wiarygodności danych A wg EBM [1]. Na nasze szczęście nauka jest wspaniała. Wiecie, że tysiące ludzi pracuje dzień i noc by zatrzymać tego motyla i jego efekt? Codziennie pojawiają się nowe publikacje [2], typowane są potencjalne substancje czynne [3], prowadzonych…

Ha! Ten temat kręci mnie jak winyl w gramofonie. Żadna inna istota nie dorównuje człowiekowi jeżeli chodzi o umiejętność uczenia się. Ewolucyjnie, w wyniku selekcji pewne cechy behawioralne „wygrywały” z innymi, były bardziej optymalne w danym środowisku dla danego gatunku. Wszyscy dobrze wiemy o jakich końskich cechach mowa… reklamówka! I dzidaaaaaa! Takie wyposażenie genetyczne jest przekazywane „z pokolenia na pokolenie”. Wrodzone zachowania pozwalają na wejście naszemu koniczkowi do tego dziwnego świata z gotowością do działania prawie od razu po urodzeniu, wstaje, chodzi, biega, jest to korzystniejsze od adaptacji poprzez uczenie się, bo omija niebezpieczny czas w którym zwierzę nie wie jak funkcjonować – być albo nie być koniu, jak mawiał…

Temat dzisiejszej lekcji: lonżowanie konia z użyciem pomocy treningowych, czyli oganianie konia w kółko na sznurku wciśniętego w kolejną pajęczynę sznurków. Dla umysłów ścisłych bądź też ściśniętych zagadka – jakie jest rozwiązanie równania z tematu artykułu? Spora część pewnie zna odpowiedź i pozwolę sobie zgadnąć, że jest to jedna z poniższych: A) O matko! Dramat! Koń wciśnięty w system Pessoa wygląda jak szynka przygotowana do wędzenia! A na koniec przyjdzie Reksio i go zje, nie, nie, jeszcze raz NIE! B) Dlaczego by nie? Wszystko jest dla ludzi… zwłaszcza jak umiesz z tego korzystać, wiesz w jakim celu, w jakiej sytuacji, ja tam stosuję i widzę pozytywne efekty, jestem na TAK.…

A może lepiej ile waży gniazdko elektryczne? Ha, ha! Taki żarcik o kontakcie na początek. Pamiętam jak zaczynałam naukę jazdy konnej, a było to tak dawno, że w szkółkach oprócz Equusów caballusów można też było pojeździć na dinozaurach a zamiast pięknych padów ANKY pod siodłami były koce i pianka, serio, zawsze mnie zastanawiała kwestia tego kontaktu z pyskiem konia. Ciągle się bałam, że zrobię bidakowi krzywdę, a to za mocno przytrzymam, pilnowałam się, żeby ręka nie działała wstecz, żeby nie była „martwa”, niezłą schizę z tym miałam. Do tej pory pamiętam słowa mojej Trenerki, która tłumaczyła mi, że ten kontakt to powinien być jak taka „guma od gaci” – powinien…

Jeśli zdecydowałeś się na jazdę na ogłowiu wędzidłowym to najprawdopodobniej zaliczasz się do jednej z dwóch grup jeźdźców – używasz nachrapnika i będziesz tego bronił lub nie korzystasz z tego elementu sprzętu i zdania na ten temat nie zmienisz. Teraz pytanie: czy te dwie grupy ludzi to na pewno zbiory rozłączne, czyli brak im elementów wspólnych? Kto ma rację? Jeśli leży mi na serduszku dobro mojego konia bardziej niż współmałżonka to mam zakładać ten nachrapnik czy lepiej sobie podarować? Czy można jeździć z nachrapnikiem i nie robić krzywdy? Można. Czy można jeździć bez nachrapnika i nie robić krzywdy? Można. Bądź tu mądry. Przyjrzyjmy się obiektywnie temu kontrowersyjnemu (dobrze, że nie…

Mam misję. Chciałabym promować rzetelną naukę w jeździectwie. Opartą na badaniach naukowych, ale podaną w przystępny i zrozumiały sposób. Tak, aby nie zanudzić, nie namieszać, ale jak najprościej wytłumaczyć nawet skomplikowane kwestie. U większości osób słowa nauka, neurobiologia, fizyka a nie daj boże statystyka powodują tiki nerwowe, mdłości lub napady paniki. Spokojnie. Będzie łatwo, miło i przyjemnie. Jak mawiał znany w pewnych kręgach fizyk z burzą siwych włosów „nawet największa liczba pozytywnych eksperymentów nie dowodzi bezspornie słuszności teorii”. Dlatego wątpię. Ciągle szukam. Pytam. Słucham. Analizuję. EWOLUUJĘ. Każdego dnia się uczę. Uwielbiam to, ale im więcej wiem, tym mniej rozumiem. Słyszeliście o efekcie Dunninga-Krugera? Jest bardzo popularny, zwłaszcza w jeździectwie internetowym. „Theory is…